2025 оны 5-р сард “Дэлхийн хөгжил ба Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны сан”-гийн Монгол Улсын уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадавхыг дэмжих төслийг албан ёсоор эхэлүүллээ. Энэ нь Хятадын санаачлан байгуулсан “Дэлхийн хөгжил ба Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны сан”-гийн Зүүн хойд Азийн бүс нутаг дахь уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох анхны төсөл бөгөөд Монгол Улсад хэрэгжүүлж буй хоёр дахь төсөл юм. Уг төсөл нь хоёр жилийн хугацаанд хэрэгжих бөгөөд ойролцоогоор 20 мянга орчим Монголын иргэдийг хамрах төлөвтэй байна. Өнгөрсөн онд Хятад улс Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хөгжлийн хөтөлбөртэй хамтран Монгол Улсад энэ сангийн анхны төслийг амжилттай хэрэгжүүлж, Монголын талд ойн түймэр унтраах тоног төхөөрөмж хандивлан, гамшгаас хамгаалах чадавхыг дээшлүүлэхэд дэмжлэг үзүүлсэн билээ.
Хятадын Засгийн газар тэртээ 1980-аад оны үед олон улсын тавцанд бусад хөгжиж буй орнуудыг уур амьсгалын өөрчлөлтөд илүү үр дүнтэй хариу арга хэмжээ авах чадварыг нэмэгдүүлэхийн тулд Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааг өргөн хүрээтэй, бодитойгоор хэрэгжүүлэхээ олон удаа мэдэгдэж байсан. Хятад улс нь хөгжиж буй хариуцлагатай том нүрний хувьд Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааг тууштай санаачлагч, үнэнч хэрэгжүүлэгч байсаар ирсэн.
Нэг талаас, Хятад улс НҮБ-аас Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааг дэмжих бүх үйл ажиллагааг идэвхтэйгээр дэмжиж, НҮБ-тай хамтран олон удаа холбогдох хурал, арга хэмжээг зохион байгуулж, “Хятад-НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны итгэлцлийн сан”, “Дэлхийн хөгжил ба Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны сан”, “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны сан” зэргийг байгуулсан. Онцлоход, “Хятад-НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын Өмнөд-Өмнөдийн хамтын ажиллагааны хөтөлбөр”-ийн хүрээнд Монгол Улсад хэрэгжүүлсэн төсөл нь уг хөтөлбөрийн Ази тивд хэрэгжүүлсэн анхны улсын түвшний төсөл болно. Энэ Монголын хөдөө аж ахуй, мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн хэмжээ, бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд шаардлагатай техникийн чадавхын дутагдлыг нөхвөрлөх зорилготой юм.
Нөгөө талаас, Хятад улс хөгжиж буй орнуудад чадах хэмжээгээрээ тусламж дэмжлэг үзүүлж, бусад орны хэрэгцээ, хүндрэлтэй асуудалд анхаарал хандуулсаар байна. Бодит байдал дээр уур амьсгалын өөрчлөлт нь Монголын нийгмийн бүхий л салбарт гүн гүнзгий нөлөөлж, олон төрлийн байгалийн гамшиг нь малчдын амьдралд учрах дарамтыг улам нэмэгдүүлж байна. Энэхүү төсөл нь Монгол Улсын гамшгаас урьдчилан сэргийлэх, хариу арга хэмжээний чадавхыг бэхжүүлэх, малчдын уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх мэдлэг, ойлголтыг нэмэгдүүлэх, мөн Монголын Засгийн газарт бодлого боловсруулахад нь холбогдох зөвлөмж өгөхөд чиглэж байна.
Үүнээс өмнө хоёр улс “Тэрбум мод тарих” үндэсний хөдөлгөөнийг дэмжих, цөлжилттэй тэмцэх хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх тухай Хятад, Монголын хамтарсан хэлэлцээр байгуулж, “Хятад-Монголын цөлжилтийн эсрэг хамтын ажиллагааны төв”-ийг байгуулсан билээ. Ногоон хөгжил, тогтвортой хөгжлийн салбарт Хятад, Монгол хоёр улс хамтын хүчээр сорилтыг даван туулахын тулд нягт хамтран ажиллаж байна.
/Зохиогч: Ли Чао – ӨМӨЗО-ны Нийгмийн Шинжлэх Ухааны Хүрээлэнгийн “Бүс ба зам” судалгааны газрын дэд судлаач/
